Veel mensen die ik spreek, zijn goed in uitstellen. In het uitstellen van dingen die gedaan moeten worden. Of die ze eigenlijk zouden moeten doen. Of willen doen.
Ik ben daar ook goed in. Maar dan ook écht heel goed. Laat mij mijn gang gaan en dan komt er helemaal niets uit mijn handen. Nu ja, er komt wel iets uit mijn handen, maar het zijn allemaal dingen die op dat moment niet belangrijk zijn.
En zoals iedereen heb ik al vaak geprobeerd om het uitstellen tegen te gaan. Maar zoals je zelf ongetwijfeld hebt gemerkt blijkt dat heel lastig te zijn
Je brein en uitstelgedrag
Je brein heeft een specifieke behoefte: het wil jou beschermen. En daardoor heeft het een hekel aan twee dingen: onzekerheid en verliezen.
Eerst maar even die onzekerheid. Je brein kan er niet goed tegen als het niet weet wat het moet doen. Het wil best aan de slag, maar als het niet precies weet met wat het aan de gang moet en hoe dat moet gebeuren dan gaat het in de weerstand.
Hoe duidelijker het brein weet waarmee het aan de slag moet, des te gemakkelijker het een stap naar voren doet.
Daarnaast heeft het brein een hekel aan verliezen. Of in ieder geval aan het gevoel dat het zou kunnen verliezen. Eigenlijk dus ook een vorm van onzekerheid.
Het best is dit te illustreren aan de hand van je takenlijst. Op het moment dat je hierop een groot project neerzet, voelt dit voor je brein als een overweldigend iets waarvan het betwijfelt of het het ooit voor elkaar krijgt. Met andere woorden: er is een risico van verliezen.
Bijvoorbeeld: je hebt het op je genomen om een nieuw IT-systeem voor je bedrijf te selecteren en implementeren. En zo staat het ook vermeld op je to-do-list.
Voor je brein is dit niet te behappen…
Veel te groot, veel te onoverzichtelijk, veel te veel risico’s en dus geen garantie op winnen. De kans dat je brein vol in de ankers gaat is dan ook groot.
Veel makkelijker wordt het als je begint met te bepalen wat de eerstvolgende logische stap zou zijn in dit project en dát vervolgens op je takenlijst zet.
In dit voorbeeld: Je bedenkt dat, in plaats van direct aan de gang te gaan, je eerst informatie kunt zoeken. Dat kan op het internet, maar ineens schiet je te binnen dat je oud-collega Sarah zich hier al eens in verdiept heeft. Handig! Je zou haar kunnen bellen om wat vragen te stellen over haar ervaringen, maar je beseft dat je haar telefoonnummer niet hebt.
De eerstvolgende logische stap in dit grote project is dan ook: het telefoonnummer van Sarah zoeken. Die stap is overzichtelijk en daar kan je brein wél iets mee.
Tips tegen uitstelgedrag
Weet wat je wilt gaan doen
Als ’s morgens de wekker gaat is de kans veel groter dat ik meteen mijn bed uitspring als ik voor mijzelf helder heb wat ik die dag wil gaan doen én waarmee ik als eerste ga beginnen. Ik merk dat als dat allemaal onduidelijk is, mijn brein geen zin heeft om op te starten. Het ziet op tegen het maken van dat soort keuzes, zeker als het bed nog warm is.
Dat is een van de redenen waarom ik mijn to-do-lijst altijd de avond van tevoren maak. Dat scheelt een hoop overredingskracht in de ochtend
Overigens geldt het niet alleen voor je eerste taak van de dag; als je ’s ochtends overzicht hebt wat je die dag allemaal wil bereiken dan zal je zien dat de neiging tot uitstellen minder wordt.
Breek grotere taken op in kleinere deeltaken
Zoals hierboven beschreven: je brein wil kunnen winnen en grote taken zijn te onoverzichtelijk om zeker te zijn van die overwinning. Ga dus steeds op zoek naar de eerstvolgende logische stap.
Accepteer dat het resultaat niet perfect hoeft te zijn
We hebben de neiging om alles in één keer perfect te willen doen. En voor velen is dat een reden om nog niet aan de slag te gaan. Om te wachten tot alle benodigde informatie binnen is of hét briljante idee zich heeft aangediend. En op beide zaken kun je heel lang wachten.
Mijn ervaring is dat, door aan de slag te gaan, die informatie of ideeën vanzelf komen. Toen president Kennedy in 1963 aankondigde dat er binnen 7 jaar een Amerikaan op de maan zou staan, was de benodigde technologie nog lang niet beschikbaar. NASA ging gewoon aan de slag en al doende diende die kennis en technologie zich aan.
Help je brein en leg jezelf geen hoge verwachtingen op, maar begin gewoon. Better done than perfect.
Begin alvast 10 minuten te werken
Nog een manier om je brein te helpen: neem je voor om 10 minuten aan je klus te gaan werken en sta jezelf toe dat je mag stoppen als je na die 10 minuten nóg geen zin hebt.
In negen van de tien gevallen zit je dan zó in je werk dat je alsnog doorgaat.
En wat verder helpt…
Zorg dat je uitgerust bent
Ja, een dooddoener. Maar hij geldt wel. Als ik te weinig heb geslapen of om andere redenen uitgeteld ben dan komt er heel weinig uit m’n handen. Kijk in dat geval of er klusjes zijn die weinig breincapaciteit kosten.
Het opruimen van mijn bureau is mijn favoriete investering in een productieve volgende dag.
Stel deadlines
Als jij pas echt aan de slag gaat als er een deadline aankomt: zorg dat er deadlines zijn. Desnoods leg je ze jezelf op. Of spreek je ze af met anderen. Zo creëer je tijdsdruk voor jezelf.
Zoek een accountability partner
Iedere vrijdagmiddag spreek ik M. Zij is ook ondernemer en wij nemen dan samen de week door. Wat hebben we bereikt en wat willen we de komende week doen en bereiken? Dat maakt dat ik door de week heen regelmatig druk voel om dingen voor elkaar te krijgen omdat ik op vrijdag met de billen bloot moet…
Een bericht ontvangen als er een nieuw blog verschenen is?
Meld je hier aan voor onze Nieuws Update!